Updated at: 2024-07-16 11:49:43 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

KALENDA za mwanzo ziliutumia mwezi wa angani kama kipimo cha muda. Ziliitwa “Lunar calender” au Kalenda-Mwezi. Tarehe 1 ya Mwezi ilikuwa ni siku ulipoandama yaani Mwezi-Mdogo (Crescent Moon). Mwezi unapofika siku ya 15 unakuwa umefikia ukubwa wa juu na huitwa Mwezi- Mkubwa (Full Moon). Hivyo kwa kalenda ile tarehe 15 ilikuwa ni siku ya Mwezi-Mkubwa. Mwaka 45KK, Julius Caesar alitangaza kalenda mpya ikaitwa “Julian Calender” iwe na siku 365. Wakati huo ikijulikana kwamba jua huzunguka kwa siku 365.25. Hivyo pengo la kalenda na mzunguko likabaki robo siku. Robo hiyo ifidiwe kila baada ya miaka minne mwishoni mwa mwezi Februari ambayo sasa ulifanywa kuwa wa pili baada ya January. Inapofanyika hivyo, huo ukaitwa mwaka- mrefu (Leap year). Mwaka mrefu ukachaguliwa kuwa ni ule tu unaogawanywa kwa nne mfano miaka ifuatayo 1700, 1800, 1900, 2100, 2200, 2300. Baadaye iligundulika kuwa jua huzunguka kwa siku 365.24218967 ziitwazo “Tropical year”. Hizi ni chache kuliko siku 365.25 zilizokadiriwa mwanzoni. Uchache huu husababisha kuwe na pengo la dakika 11 na sekunde 14.812512 kwa mwaka. Pengo hili ni dogo, lakini hupanuka hadi kuwa siku nzima kila baada ya miaka 128.0355. Mwaka 1545 lilivuka siku 9.25. Kuondoa tatizo hili, Papa Gregory XIII aliamuru iundwe kalenda mpya na akachagua Oktoba 04, 1582 iwe siku ya mwisho kutumika “Julian Calender”. Kesho yake, kalenda mpya ikaanza kutumika. Ungetegemea hiyo kesho iwe ni Oktoba 05, 1582. Lakini ili uzibe pengo lile lililofikia siku kumi, ilibidi kalenda mpya kuziruka siku hizo siku kumi. Hivyo hii mpya iliyoitwa “Gregorean Calender” ikaanza kama Oktoba 15 badala ya Oktoba 05. Ndiyo sababu katika historia ya nchi nyingi Ulaya, hakuna tarehe za Oktoba 05, 1582 hadi Oktoba 14, 1582. Watu walilala Oktoba 04, 1582 kesho yake wakaamka ikiwa ni Oktoba 15, 1582. Teresa Alonso huandikwa kwamba alifariki Oktoba 1582, kwenye usiku wa tarehe NNE kuamkia tarehe KUMI NA TANO! Alipotangazwa kuwa Mtakatifu, Kanisa Katoliki likaifanya Oktoba 15 kuwa siku ya kumkumbuka, yaani siku ya Mtakatifu Teresa wa Avila. Usipofahamu kwamba Mtakatifu Teresa alifariki siku kalenda zinabadilishwa, utadhani aliyeandika vile tarehe za kifo chake amekosea! Waandishi, William Shakespeare wa Uingereza na Miguel de Cervantes wa Spain huandikwa kwamba wote walifariki Aprili 23, 1616. Lakini ukweli ni kwamba hawakufa siku moja bali walipishana siku kumi kwani England ilichelewa kwa karibu miaka 200 kuikubali “Gregorean Calender”! “Gregorean Calender” haikuundwa ili kuishia kuliziba lile pengo. Bali pia, kuhakikisha halitokei tena. Tumeshaona kuwa lile pengo ni dakika 11 na sekunde 14.812512. Hivyo, linapanuka na kuwa siku tatu ndani ya miaka 400. Hivyo kuliziba inatakiwa kupunguza siku tatu kila baada ya miaka 400.

Je, zipunguzweje?

Kipande cha miaka 400 kina miaka mitatu ya karne inayogawanyika kwa 4 lakini haigawanyiki kwa 400. Ikakubalika kwamba unaogawanyika kwa 4, lakini haugawanyaiki kwa 400, usiendelee kuwa mrefu. Humo siku moja ichomolewe na uwe mfupi. Ndipo miaka 1700, 1800, 1900 haikuwa tena mirefu. Ndivyo pia miaka 2100, 2200, 2300 nayo haitakuwa mirefu. Kwa sababu ni miaka ambayo “Gregorean Calender” inachomoa siku moja ili kutosababisha pengo tena. Kipande hiki cha miaka 400 kikaleta wastani mpya wa siku 365.2425 kwa mwaka. Sasa lile pengo lile la siku moja si rahisi kufikiwa. Kwenye “Julian Calender” tumeona lilikuwa miaka 128.0355 lakini sasa limekuwa miaka 3,222. Sasa tuijadili tarehe ya siku ya Pasaka tukiwa na ufahamu wa kalenda zile. +++ Je, tarehe ya Pasaka imetajwa ndani ya Biblia? Kuna kifungu kinasema hivi: “..Mwezi wa kwanza, siku ya kumi na nne ya mwezi, wakati wa jioni, ni Pasaka ya BWANA. Na siku ya kumi na tano ya mwezi huohuo ni sikukuu ya BWANA, ndiyo siku ya mikate isiyotiwa chachu. (Walawi 23:5)..”. Hivyo Pasaka ni tarehe 15 ya mwezi wa Kwanza. Lakini Biblia pia inautaja mwezi wa kwanza kwa jina la Nisan (Esta 3:7, Nehemia 2:1). Yesu alisulubiwa mwaka ambao Ijumaa iliitangulia sikukuu ya Pasaka kwa siku moja (Yohana 18: 28, Marko 15:42-43). Hivyo tarehe ya Yesu kusulubiwa ni Ijumaa, Nisan 14. Siku moja kabla ya Nisan 15. Siku moja kabla ya Mwezi-Mkubwa. Baada ya Yesu, Wakristo wengi Pasaka waliiadhimisha Jumapili, lakini utata ulijitokeza kuhusu tarehe ya kuiweka hiyo Jumapili ya Pasaka. Ilifika wakati jimbo moja la Wakristo linaadhimisha siku tofauti na jingine na kwa njia wanayoijua wao. Utata huu uliondolewa kule Nicaea mwaka 325 ambapo Kanisa Katoliki lilipoamua kuwa, tarehe ya Pasaka iwe moja tu duniani kote, yaani iwe ni Jumapili inayokuja baada ya Mwezi-Mkubwa (Full Moon) unaotokea baada ya siku ya Ikweta, yaani baada ya Machi 21 (Equinox). Baada ya uamuzi huu, wataalamu walipania kuunda chati maalum zenye tarehe za Mwezi- Mkubwa zitazokasaidia kuitambua tarehe ya Pasaka kwa mwaka wowote. Mwezi huizunguka dunia kwa siku 29.5305891203704 (Synodic Month), wakati dunia hulizunguka jua kwa siku 365.24218967 (Tropical year). Mizunguko hii miwili ikianza safari siku moja, itapishana kila mwaka, lakini itakutana tena mwezi unapokamilisha mizunguko 235. Dunia nayo inakuwa imekamilisha mizunguko 19, yaani miaka 19. Wataalamu wakaitumia hii miaka 19 kutengeneza chati yenye tarehe za Mwezi- Mkubwa unaotokea March 22 hadi April 18. Tarehe zile zikaitwa tarehe za Mwezi- Mkubwa Wa Pasaka au Ecclesiastical Full Moon (EFM). Ndani ya ile miaka 19, kila mwaka ukapewa tarakimu iitwayo Golden Number inayosimama badala ya mwaka ikiwa na tarehe zile ziliorekodiwa za Mwezi Mkubwa wa Pasaka. Chati yenyewe ya Golden Number na tarehe zake (siku/Mwezi) ni hii ifuatayo: {1=5/4, 2=25/3, 3=13/4, 4=2/4, 5=22/3, 6=10/4, 7=30/3, 8=18/4, 9=7/4, 10=27/3, 11=15/4, 12=4/4, 13=24/3, 14=12/4, 15=1/4, 16=21/3, 17=9/4, 18=29/3, 19=17/4} Golden Number ya mwaka inapatikana kuanza kuugawa mwaka kwa 19. Tulifundishwa mashuleni kuwa namba inayosalia baada ya kugawa huitwa “Baki” . Hii “Baki” ukiijumlisha na 1 unapata Golden Number (GN). Mfano unatafuta GN ya 27. Hatua ya kwanza ni kutafuta “Baki” baada ya kugawa 27 kwa 19. Hizi ni hesabu za “modulo” , yaani zinahitaji tu namba inayobaki baada ya kugawa. Ikiandikwa hivi: (27 mod 19) inatakiwa namba inayobaki baada ya kuigawa 27 kwa 19. Jibu ni 8. Hivyo tulipaswa tuandike hivi: (27 mod 19=8). “Baki” 8 tuliyoipata, ndiyo tunaihitaji ili tuijumlishe na 1 ili tupate GN ambayo hapa ni 9 kwani (8+1=9). Tungeweza pia kuandika hivi : 27 mod 19 + 1=9. Hivyo kanuni ya kupata GN kwa mwaka wowote ni hii: (MWAKA mod 19 + 1). Yaani, ugawe huo mwaka kwa 19, kisha namba itakayobaki ijumlishe na moja. Ukishaipata GN, itafute kwenye ile chati ambapo utaiona ikiwa na mwezi na tarehe. Jumapili inayofuata baada ya tarehe hii ndiyo tarehe ya Pasaka ya mwaka huo. Tutumie chati ile na kanuni hii kujua tarehe ya Pasaka ya mwaka 1474. GN ni (1474 mod 19 + 1=12). Hivyo GN ni 12. Kwenye chati, 12 inaonyesha ni tarehe 4/4. Hivyo, mwaka 1474 Mwezi-Mkubwa wa Pasaka ulikuwa tarehe 4/4/1474. Hiyo ilikuwa ni Jumatatu. Hivyo Pasaka ilikuwa ni Jumapili iliyofuata yaani tarehe 10/4/1474. Lakini, Kanisa Katoliki liliikubali kanuni hii karne ya sita. Hii ndiyo sababu, tarehe za Pasaka zinazojulikana ni zile tu zinazoanza mwaka 533. Ndivyo Pasaka ilivyotafutwa miaka ile. Sasa tuone Pasaka ya kizazi chetu. Kizazi cha “Gregorean Calender” iliyoanza mwaka 1582. Tumelijadili lile pengo la siku lililofikia ambalo mwaka 1582 lilishafika siku 10. Ukweli ni kwamba kabla halijazibwa, Pasaka ilikuwa inawadia lakini uhalisi ni kwamba inakuwa tayari imepitwa siku 10. Kinyume kabisa na maamuzi ya Kanisa kule Nicaea! Ili kulizuia lisitokee tena, tumeona uchomoaji wa siku moja toka kwenye miaka inayofunga karne, isiyogawanyika kwa 400. Uchomoaji huu umewekwa kwenye kanuni (formula) iitwayo “Solar Equation”. Kama mwendo wa kuzunguka jua umezingatiwa na “Gregorean Calender”, vipi kuhusu mwendo wa mwezi? Tumeuona kwamba mizunguko ya mwezi na dunia hukutana kila baada ya miaka 19. Kadirio la dunia kuzunguka kwa siku 365.25 linafanya ikizunguka kwa miaka 19 zinakuwa siku 6,939.75. Mwezi utakuwa nao umezunguka mara 235, huku kila mzunguko ukitumia siku 29.5305891203704. Hivyo, kukutana kule ndani ya kila miaka 19, huleta pengo dogo la saa 1, dakika 28, sekunde 38.5. Mapengo madogo haya tunayoyapuuza mwanzoni, yameshatugharimu vya kutosha. Pengo hili kwa mwaka ni dogo lakini kwa miaka 2500 linakuwa hadi kufika siku nane. Kwenye hesabu za kutafuta Pasaka urekebishaji wa hili pengo hutokea kwenye kanuni iitwayo “Lunar Equation”. Lakini kwa sababu ya tofauti ya uelekeo wa mzunguko wa mwezi na dunia, “Lunar Equation” hujumlisha mara nane kila baada ya miaka 2500. Hivyo, mahesabu yoyote ya kuitafuta tarehe ya Pasaka hayakosi kanuni hizi mbili “Solar Equation” na “Lunar Equation” . Tumeona kwamba kalenda ilianza mwaka 1582. “Solar Equation” inaondoa siku moja toka kwenye miaka 1700, 1800, 1900. Hivyo, ni kujidanganya kusema kwamba miaka yote inayogawanyika kwa nne ni mirefu, jambo ambalo hata mimi nilifundishwa shuleni. Hapa tumeona kwamba “Solar Equation” imeondoa siku moja kwenye mwaka 1900 na hivyo haukuwa mwaka mrefu ingawa unagawanyika kwa nne. “Lunar Equation” huongeza siku moja kwenye miaka 1800, 2100, 2400. Mwaka 1800 unaguswa na vyote “Solar Equation” na “Lunar Equation”. Hivyo hauathiriki. Kanuni zote za kuitafuta Pasaka huzingatia zaidi ya niliyoyaeleza, lakini cha muhimu zaidi ni hizi mbili yaani “Solar Equation” na “Lunar Equation” ambazo sijawahi kuzisikia kwa kiswahili. Ni vigumu kuepuka hesabu za “modulo” au “mod” unapotafuta tarehe ya Pasaka. Lakini ukiwauliza wanafunzi wa darasa la nne kwamba machungwa 2011 yakipangwa kwenye mafungu 19, ni mangapi yatakosa fungu? Wapo watakaopata jibu sahihi kwamba ni machungwa 16. Kimahesabu swali hilo linaandikwa hivi: (2011 mod 19) na jibu lake ni 16, yaani (2011 mod 19=16). Ifuatayo ni moja ya kanuni zinazotumika kuipata tarehe za Pasaka ya mwaka wowote kuanzia 1700 hadi 2099: (1) : a=MWAKA mod 19; (2) : b=MWAKA \ 100; (3) : c=MWAKA mod 100; (4) : d=b \ 4; (5) : e=b mod 4; (6) : f=c \ 4; (7) : g=c mod 4; (8) : h=(b + 8)\25; (9) : i=(b – h + 1)\3; (10) : j=(19xa + b – d – i + 15) mod 30; (11) : k=(32 + 2xe + 2xf – j – g) mod 7; (12) : m=(a + 11xj + 22xk) \ 451; (13) : n=j + k – 7xm + 114; (14) : Tarehe=(n mod 31) + 1 (15) : Mwezi =n\31; Penye neno MWAKA, andika mwaka unaotafuta kujua tarehe yake ya Pasaka. Panapotokea alama (\) ni kugawanya ambako hata kama jibu litaleta desimali, basi hiyo desimali unatakiwa kuachana nayo ili jibu libaki namba nzima. Penye alama (x) hiyo ni ya kuzidisha. Yafuatayo ni majibu niliyopata kwa hatua zote baada ya kuuingiza mwaka 2015 ili kujua siku ya Pasaka ya mwaka huu: (1): 1, (2): 20, (3): 15, (4): 5, (5): 0, (6): 3, (7): 3, (8): 1, (9): 6, (10): 13, (11): 1, (12): 0, (13): 128, (14): 5, (15): 4. Tarehe imepatikana kwenye hatua ya 14 ambako jibu ni “5”. Mwezi umepatikana kwenye hatua ya 15 ambako jibu ni “4”. Hivyo Pasaka ya mwaka (2015) huu ni Tarehe 5, mwezi wa 4. Hivyo, kwa njia hii, unaweza kujua tarehe za Pasaka kwa miaka ijayo kama unavyoijua tarehe ya Krismas. Kama kuna tukio lilifanyika siku ya Pasaka miaka iliyopita na hukumbuki tarehe, basi tumia kanuni hii. Zifuatazo ni siku zinazoitangulia Pasaka kwa idadi ya siku zilizoandikwa kwenye mabano: Jumatano Ya Majivu (46), Jumapili ya Matawi (7), Ijumaa Kuu (2). Zinazotanguliwa na Pasaka ni hizi zifuatazo: Kupaa (42), Pentekoste (49), Utatu Mtakatifu (56), Ekaristi (63). Mwanzo tuliona kwamba Mwezi-Mkubwa wa Pasaka au “Ecclesiastical full Moon” ni ule wa March 22 hadi April 18. Ukitokea March 22 basi kuna uwezekano siku hiyohiyo ikawa Pasaka na ikawa imevunja rekodi ya kuwahi mapema. Ukitokea April 18, kuna uwezekano wa Pasaka kuwa siku saba zaidi ya hapa yaani April 25, na hiyo ikawa ni tarehe ya juu mno ya Pasaka. Hivyo, Pasaka yoyote haiwezi kuwa chini ya Machi 22, wala haiwezi kuwazaidi ya April 25. Pasaka tuliyoiona mwaka 2008 ndiyo ya mwisho kwa kizazi chetu kuiona ikiwahi mapema kiasi kile, kwani ilitokea Machi 23 na itairudia tena tarehe hiyo mwaka 2160! by JOSEPH MAGATA

Updated at: 2024-07-16 11:49:26 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Kwa wale ambao wamechagua njia ya Kikatoliki katika maisha yao, kanisa linaamini kuwa sakramenti ya Daraja Takatifu ni muhimu sana katika utendaji kazi wa maisha ya kanisa. Wakati wa kupokea sakramenti hii, wanaume wanapokea daraja ya Uaskofu, Upadri, na Ushemasi. Lakini ni nini imani ya Kanisa Katoliki kuhusu sakramenti hii? Hapa chini ni maelezo fulani:

Kwa kuanza, Kanisa Katoliki linashikilia kuwa sakramenti ya Daraja Takatifu ni mojawapo ya sakramenti saba za Kanisa. Kwa mujibu wa Catechism ya Kanisa Katoliki, sakramenti hii inampa mwanamume mamlaka ya kuwa kiongozi wa kiroho katika kanisa. Kwa hivyo, wanaume ambao wamepokea sakramenti hii wanakuwa na wajibu wa kuongoza kundi la waamini katika kufanya mambo ya kiroho.

Kuhusu ushirikishwaji wa Mungu katika sakramenti hii, Kanisa Katoliki linashikilia kwamba ni Mungu pekee ndiye anayeweza kuwapa wanaume mamlaka ya kuwa viongozi wa kiroho. Katika 1 Timotheo 4:14, kanisa linakumbuka maneno haya: "Usichukue tu kwa kiburi nafasi yako ya uongozi. Shughulika kwa bidii kila wakati, ukiendelea kujitahidi kufuata mafundisho ya Kanisa."

Kwa kuongezea, sakramenti ya Daraja Takatifu inahusiana sana na sakramenti nyingine za Kanisa. Kwa mfano, wanaume ambao wamepokea sakramenti hii wanaweza kutoa sakramenti ya Ekaristi Takatifu na kuwasamehe waamini dhambi katika sakramenti ya Kitubio. Kwa hiyo, sakramenti hii inahusiana sana na utendaji kazi wa kanisa kwa ujumla.

Mwishowe, Kanisa Katoliki linashikilia kuwa kuna wajibu mzito kwa wanaume ambao wamepokea sakramenti hii. Kwa mfano, wanapaswa kufuata maadili ya kikristo na kuheshimu mistari ya mamlaka. Katika Mathayo 23:11-12, Yesu anasema: "Mwenye kutawala kwenu, na awe mtumishi wenu. Kila mtu anayejitukuza mwenyewe atashushwa, na kila mtu anayejishusha atainuliwa."

Kwa hivyo, sakramenti ya Daraja Takatifu ni muhimu sana katika utendaji kazi wa kanisa. Wanaume ambao wamepokea sakramenti hii wanapaswa kufanya kazi kwa bidii kuhakikisha kuwa kanisa linaweza kufanya kazi kwa ufanisi zaidi na kuzingatia maadili ya kikristo. Kwa hivyo, sakramenti hii ni muhimu sana katika kufikia malengo ya kiroho ya kanisa.

Updated at: 2024-07-16 11:49:25 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Je, Kanisa Katoliki linahubiri na kufundisha Ekaristi Takatifu kuwa Mwili na Damu ya Yesu Kristo?

Ndio, Kanisa Katoliki linahubiri na kufundisha kuwa Ekaristi Takatifu ni Mwili na Damu ya Yesu Kristo. Katika Mafundisho ya Kanisa Katoliki, Ekaristi Takatifu ni chanzo na kilele cha maisha ya kikristo. Ni kwa njia ya Ekaristi Takatifu tu ndipo tunapata nguvu na neema za kimungu za kuendeleza maisha ya kikristo.

Katika Injili ya Yohane, Yesu Kristo alisema "Mimi ndimi chakula cha uzima. Anayeja kwangu hataona njaa kamwe na anayeniamini hataona kiu kamwe" (Yohane 6:35). Yesu alikuwa anafundisha umuhimu wa Ekaristi Takatifu kwani ndio chanzo cha uzima wa milele.

Pia, katika Agano Jipya, tunaona jinsi Yesu alivyobadilisha mkate na divai kuwa Mwili na Damu yake wakati wa karamu ya mwisho (Mathayo 26:26-28). Kwa kuwa Kanisa Katoliki linamwamini Yesu kuwa ni Mungu na mwanadamu, linahubiri na kufundisha kuwa wakati wa Misa Takatifu, mkate na divai vinabadilishwa kuwa Mwili na Damu ya Yesu Kristo.

Kwa mujibu wa Catechism of the Catholic Church, "Ekaristi Takatifu ni Mwili na Damu ya Kristo, na kwa ajili hiyo ina Kristo mzima, Mungu na mwanadamu, katika uhalisi wake wa kweli" (CCC 1374). Kanisa Katoliki linamwamini Yesu kuwa ni Mungu na mwanadamu, na kwa hivyo, Ekaristi Takatifu ni Mwili na Damu yake wakati wa Misa Takatifu.

Kanisa Katoliki linahubiri na kufundisha Ekaristi Takatifu kwa sababu ina nguvu ya kiroho ya kumpa mwanadamu neema na uzima wa milele. Kwa hiyo, ni muhimu kwa kila Mkristo kushiriki katika Misa Takatifu na kupokea Mwili na Damu ya Yesu Kristo kama njia ya kuyakaribisha maisha ya kiungu ndani mwetu.

Kwa kumalizia, Kanisa Katoliki linahubiri na kufundisha kuwa Ekaristi Takatifu ni Mwili na Damu ya Yesu Kristo. Kwa hivyo, ni muhimu kwa kila Mkristo kushiriki katika Misa Takatifu na kupokea Mwili na Damu ya Yesu Kristo kama njia ya kuyakaribisha maisha ya kiungu ndani mwetu.

Updated at: 2024-07-16 11:49:49 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Ndugu wa Yesu wanaosemwa katika Injili ni kina nani?

Je, Bikira Maria ni Bikira Daima au alizaa watoto wengine?

Tunaweza kuthibitisha kuwa Bikira Maria hakuzaa watoto wengine kwa kunukuu Biblia Kama ifuatavyo;

1. Bikira Maria Alikuwa Bikira Kabla ya kumzaa Yesu

26 Mnamo mwezi wa sita, malaika Gabrieli alitumwa na Mungu aende kwenye mji uitwao Nazareti huko Galilaya, 27 kwa msichana mmoja aitwaye Maria, mchumba wa mtu mmoja jina lake Yosefu, wa ukoo wa Daudi. 28 Malaika akamwendea, akamwambia, "Salamu Maria! Umejaliwa neema nyingi! Bwana yu pamoja nawe." 29 Maria aliposikia maneno hayo alifadhaika sana, akawaza: maneno haya yanamaanisha nini? 30 Malaika akamwambia, "Usiogope Maria, kwa maana Mungu amekujalia neema. 31 Utachukua mimba, utamzaa mtoto wa kiume na utampa jina Yesu. 32 Yeye atakuwa mkuu na ataitwa Mwana wa Mungu Mkuu. Bwana Mungu atampa kiti cha mfalme Daudi, babu yake. 33 Kwa hivyo atautawala ukoo wa Yakobo milele, na ufalme wake hautakuwa na mwisho." 34 Maria akamjibu, "Yatawezekanaje hayo, hali mimi ni bikira?" 35 Malaika akamjibu, "Roho Mtakatifu atakushukia, na uwezo wake Mungu Mkuu utakujia kama kivuli; kwa sababu hiyo, mtoto atakayezaliwa ataitwa Mtakatifu, Mwana wa Mungu. (Luka 1:26-35)

2. Biblia Haiwataji ndugu wa Yesu wakati Yosefu na Maria walipokimbilia Misri kumficha Yesu na wakati waliporudi

19 Baada ya kifo cha Herode, malaika wa Bwana alimtokea Yosefu katika ndoto kule Misri, 20 akamwambia, "Amka! Mchukue mtoto pamoja na mama yake, urudi tena katika nchi ya Israeli, maana wale waliotaka kumwua mtoto huyo wamekwisha kufa." 21 Basi, Yosefu aliamka, akamchukua mtoto pamoja na mama yake, akarejea katika nchi ya Israeli. 22 Lakini Yosefu aliposikia kwamba Arkelao mwanawe Herode alikuwa mfalme wa Yudea mahali pa baba yake, aliogopa kwenda huko. Naye baada ya kuonywa katika ndoto, alikwenda katika mkoa wa Galilaya, 23 akahamia katika mji uitwao Nazareti. Ndivyo yalivyotimia maneno yaliyonenwa kwa njia ya manabii: "Ataitwa Mnazare." Matayo 2:19-23

3. Biblia haituambii kuwa Yesu alikua na wadogo zake alipokuwa na miaka 12

41 Wazazi wa Yesu walikuwa na desturi ya kwenda Yerusalemu kila mwaka wakati wa sikukuu ya Pasaka. 42 Mtoto alipokuwa na umri wa miaka kumi na miwili, wote walikwenda kwenye sikukuu hiyo kama ilivyokuwa desturi. 43 Baada ya sikukuu, walianza safari ya kurudi makwao, lakini Yesu alibaki Yerusalemu bila wazazi wake kuwa na habari. 44 Walidhani alikuwa pamoja na kundi la wasafiri, wakaenda mwendo wa kutwa, halafu wakaanza kumtafuta miongoni mwa jamaa na marafiki. 45 Kwa kuwa hawakumwona, walirudi Yerusalemu wakimtafuta. 46 Siku ya tatu walimkuta Hekaluni kati ya walimu, akiwasikiliza na kuwauliza maswali. 47 Wote waliosikia maneno yake walistaajabia akili yake na majibu yake ya hekima. 48 Wazazi wake walipomwona walishangaa. Maria, mama yake, akamwuliza, "Mwanangu, kwa nini umetutenda hivyo? Baba yako na mimi tumekuwa tukikutafuta kwa huzuni." 49 Yeye akawajibu, "Kwa nini mlinitafuta? Hamkujua kwamba inanipasa kuwa katika nyumba ya Baba yangu?" 50 Lakini wazazi wake hawakuelewa maana ya maneno aliyowaambia. 51 Basi, akarudi pamoja nao hadi Nazareti, akawa anawatii. Mama yake akaweka mambo hayo yote moyoni mwake. 52 Naye Yesu akaendelea kukua katika hekima na kimo; akazidi kupendwa na Mungu na watu. (Luka 2:41-52).

4. Kukosekana kwa neneo "Binamu" kwenye lugha ya Yesu

55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?" (Mathayo 13:55-56)

5. Biblia haitumii neno Ndugu, kaka au dada ikimaanisha ndugu wa kuzaliwa mama mmoja na baba mmoja

6. Undugu wa Yakobo, Simoni, Yosefu na Yuda kwa Yesu Sio wa mtu na kaka zake

55 Je, huyu si yule mwana wa seremala? Je, mama yake si anaitwa Maria, na ndugu zake si kina Yakobo, Yosefu, Simoni na Yuda? 56 Na dada zake je, si wote wako hapa pamoja nasi? Basi amepata wapi haya yote?" (Mathayo 13:55-56)

35 Yakobo na Yohane, wana wa Zebedayo, walimwendea Yesu wakamwambia, "Mwalimu, tunataka utufanyie kitu tutakachokuomba." (Marko 10:35)

55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56)

19 Lakini sikuwaona mitume wengine isipokuwa Yakobo, ndugu yake Bwana. (Wagalatia 1:19)

1 Mimi Yuda, mtumishi wa Yesu Kristo, ndugu yake Yakobo, nawaandikia ninyi mlioitwa na Mungu na ambao mnaishi katika upendo wa Mungu Baba, na katika ulinzi wa Yesu Kristo. (Yuda 1:1)

25 Karibu na msalaba wake Yesu walikuwa wamesimama mama yake, na dada ya mama yake, Maria mke wa Kleopa, na Maria Magdalene. (Yohana 19:25)

55 Mahali hapo walikuwapo wanawake wengi wakitazama kwa mbali. Hao ndio wale waliomfuata Yesu kutoka Galilaya wakimtumikia. 56 Miongoni mwao walikuwa Maria Magdalene, Maria mama yao Yakobo na Yosefu, pamoja na mama yao wana wa Zebedayo. (Matayo 27:55-56).

7. Yesu alimwacha Mama yake kwa Yohane kwa kuwa hakuwa na Kaka na dada wakumwachia mamaye

26 Yesu alipomwona mama yake, na karibu naye amesimama yule mwanafunzi aliyempenda, akamwambia mama yake: "Mama! Tazama, huyo ndiye mwanao." 27 Halafu akamwambia yule mwanafunzi: "Tazama, huyo ndiye mama yako." Na tangu saa ile huyo mwanafunzi alimchukua akae nyumbani kwake.

Updated at: 2024-07-16 11:49:35 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Ufunuo 12:17
17Kisha lile joka likapatwa na hasira kali kwa ajili ya huyo mwanamke, likaondoka ili kupigana vita na watoto waliosalia wa huyo mwanamke, yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo.
Kwa hiyo Bikira Maria ni Mama wa Wakritu wote yaani, wale wanaozitii amri za Mungu na kuushika ushuhuda wa Yesu Kristo

Ukisoma kwa urefu inasomeka hivi

Ufunuo 12:1-18

Tunajifunza nini

Mwanamke ni Bikira Maria

Mwanamke aliyetukuzwa Uf 12:1

Anamzaa mtoto

Analindwa nyoka asimdhuru

Nyoka anapambana na wanawe

IShara ya joka kama Shetani

Mtoto Aliyezaliwa mwenye mamlaka

Kwa hiyo, Bikira Maria Aliwezeshwa kumshinda Shetani na ni Mama wa Wakristu wote

Updated at: 2024-07-16 11:49:01 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Njia Bora ya Kuelewa Masomo ya Misa ya Dominika ya Jumapili

Moyo wangu unajaa furaha na shangwe ninapokukaribisha katika mfululizo huu wa makala, ambao utakusaidia kuelewa masomo ya Misa ya Dominika ya Jumapili. Kupitia mfululizo huu, tutajifunza jinsi ya kuichukua Biblia yetu takatifu na kuitumia ili kupata ufahamu kamili wa Neno la Mungu lililotolewa katika masomo ya kila Jumapili.

Kwa kuwa wewe ni Mkristo Mkatoliki, tunaelewa kwamba Misa ya Dominika ni kitovu cha maisha yetu ya kiroho. Ni wakati tunapokutana na familia yetu ya kiroho katika hekalu la Bwana. Kwa hivyo, ni muhimu kuelewa na kufahamu kikamilifu masomo yanayosomwa katika Misa ya Dominika.

Hebu tuitumie Biblia yetu takatifu kuongoza safari hii ya kufahamu masomo ya Misa ya Dominika. Kuanzia na sala ya kufungua Misa hadi somo la Injili, kila sehemu ya liturujia ina ujumbe maalum ambao Mungu anataka kutuambia. Kwa njia hii, tutakuwa na ufahamu sahihi wa mahubiri na tutaweza kulifanya Neno la Mungu kuwa sehemu muhimu ya maisha yetu ya kila siku.

Kwa mfano, katika somo la kwanza la Misa ya Dominika ya Jumapili, tunaweza kuzingatia andiko kutoka kitabu cha Mwanzo. Katika andiko hili, tunaona jinsi Mungu alivyoumba ulimwengu na viumbe vyote vilivyomo. Tunaambiwa kwamba Mungu aliona kila kitu alichokiumba kuwa kizuri na kwa hivyo, tunahimizwa kumshukuru kwa ajili ya uumbaji wake.

Biblia inasema katika Mwanzo 1:31, "Mungu akaona kila kitu alichokifanya, na tazama, ilikuwa ni njema sana." Kwa kutumia aya hii, tunaweza kujihamasisha kila siku kuwa walinzi wa uumbaji wa Mungu na kuenzi na kutunza kazi ya mikono yake.

Somo la pili la Misa ya Dominika linajumuisha barua kutoka kwa Mitume au vifungu vingine vya Maandiko Matakatifu. Kwa mfano, andiko kutoka katika barua ya Mtume Paulo inaweza kutuonyesha jinsi tunavyopaswa kuishi kama Wakristo. Tunaweza kuichukua aya moja kwa mfano, kama vile Warumi 12:2, ambapo tunahimizwa "Msiifuatishe namna ya dunia hii; bali mgeuzwe kwa kufanywa upya nia zenu, mpate kujua hakika mapenzi ya Mungu yaliyo mema, ya kumpendeza, na ukamilifu."

Kwa kutumia aya hii, tunahimizwa kuacha kuiga tabia na mienendo ya ulimwengu huu, badala yake, sisi tunapaswa kuishi kulingana na mapenzi ya Mungu na kubadilika kuwa watu wapya. Ikiwa tutafuata mafundisho haya, tutakuwa chumvi na mwanga wa ulimwengu kama Wakristo. Tunaweza kufurahia maisha yetu kwa kuzingatia neno la Mungu katika masomo ya Misa ya Dominika.

Katika somo la Injili, tunapata nafasi ya kusikiliza maneno ya Yesu Kristo mwenyewe. Tunajifunza kutoka kwake jinsi tunavyopaswa kuishi kama wafuasi wake. Injili ni sehemu muhimu ya Misa ya Dominika, kwani inawasilisha mafundisho ya Yesu kwa njia ya moja kwa moja.

Kwa mfano, tunaweza kuitumia aya kutoka Injili ya Mathayo 5:14-16, ambapo Yesu anasema, "Ninyi ni nuru ya ulimwengu. Mji hauwezi kusitirika ukiwa juu ya mlima. Wala watu hawaiwashi taa na kuiweka chini ya pishi, bali juu ya kinara cha taa, iangaze wote walio katika nyumba. Vivyo hivyo na nuru yenu iangaze mbele ya watu, wapate kuyaona matendo yenu mema, wamtukuze Baba yenu aliye mbinguni."

Kwa kutumia aya hii, tunaelewa kwamba tunapaswa kuwa vyombo vya nuru na matumaini katika dunia hii yenye giza. Tunapaswa kuishi kwa njia ambayo injili itaonekana kupitia matendo yetu mema. Kwa kufanya hivyo, tutakuwa mashahidi wazuri wa imani yetu kwa wengine.

Kwa hivyo, wapendwa, tuchukue fursa hii ya kusoma na kufahamu masomo ya Misa ya Dominika kwa njia bora. Tutumie muda wetu kusoma na kutafakari Neno la Mungu, na kuweka mafundisho yake katika vitendo katika maisha yetu ya kila siku. Kwa kufanya hivyo, tutakuwa tayari kushirikiana kikamilifu na familia yetu ya kiroho katika Misa ya Dominika, tukiwa na moyo wa shukrani na furaha.

Basi, na tuwe watu wa sala na tafakari, tukizingatia Neno la Mungu na tukiishi kulingana na mafundisho yake. Tufuate mwongozo wa Roho Mtakatifu katika kuelewa masomo ya Misa ya Dominika kwa undani zaidi. Na katika kufanya hivyo, tutakuwa tunafanya Misa ya Dominika kuwa chanzo cha baraka na furaha katika maisha yetu ya kiroho. Asante Mungu kwa neno lako takatifu na neema yako isiyo na kikomo!

Updated at: 2024-07-16 11:49:28 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Habari za leo kwa wapenzi wa Yesu Kristo? Leo nitapenda kuzungumzia kuhusu imani ya Kanisa Katoliki kuhusu Yesu Kristo. Kama tunavyojua, Kanisa Katoliki ni moja ya madhehebu makubwa ya Ukristo na inaongozwa na Papa wa Roma. Ni dini inayoamini katika Mungu Mmoja, Mwana na Roho Mtakatifu.

Kanisa Katoliki linamwamini Yesu Kristo kama Mwana wa Mungu aliyezaliwa kwa Bikira Maria, aliyeteswa, akafa na kufufuka siku ya tatu. Kwa mujibu wa Kanisa Katoliki, Yesu Kristo ni Mkombozi wa ulimwengu na njia pekee ya kuokoka. Imani hii inathibitishwa na vifungu vingi vya Biblia, kama vile Yohana 3:16, "Kwa maana Mungu aliupenda ulimwengu hata akamtoa Mwanawe pekee, ili kila mtu amwaminiye asipotee, bali awe na uzima wa milele."

Kanisa Katoliki pia linamwamini Yesu Kristo kama Mkuu wa Kanisa na kiongozi wa imani yetu. Kwa mujibu wa Injili ya Mathayo, Yesu alisema, "Nami nakuambia, Wewe ndiwe Petro, na juu ya mwamba huu nitalijenga kanisa langu" (Mathayo 16:18). Kanisa Katoliki linachukulia maneno haya kama msingi wa utume wa Papa na mamlaka yake kama kichwa cha Kanisa.

Kanisa Katoliki pia linamwamini Yesu Kristo kama Mtoaji wa Sakramenti. Sakramenti ni matendo ya neema ambayo Mungu anatupa kama njia ya kutuunganisha naye. Sakramenti saba ni ubatizo, kipaimara, ekaristi, kitubio, mpako wa wagonjwa, ndoa na upadri. Kwa mujibu wa Kanisa Katoliki, Yesu Kristo alianzisha Sakramenti hizi na ndiye anayetenda kazi kupitia Sakramenti hizi.

Kwa muhtasari, imani ya Kanisa Katoliki kuhusu Yesu Kristo ni kuwa Yeye ni Mwana wa Mungu, Mkombozi wa ulimwengu, Mkuu wa Kanisa, Mtoaji wa Sakramenti na njia pekee ya Kuokoka. Hii ni msingi wa imani yetu kama Wakatoliki na tunaweza kushuhudia imani hii kwa kutenda mema na kuwa mashahidi wa upendo wa Kristo. Kama alivyosema Mtakatifu Paulo, "Hakuna mtu anayeweza kusema, 'Yesu ni Bwana,' isipokuwa kwa Roho Mtakatifu" (1 Wakorintho 12:3). Basi tuombe Roho Mtakatifu atupe nguvu ya kuendelea kushuhudia imani yetu kwa Yesu Kristo kwa njia zote tunazoweza. Amina.

Updated at: 2024-07-16 11:49:26 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Karibu kwenye makala hii ambayo itakupa ufahamu juu ya sakramenti ya kipaimara kwa mujibu wa imani ya Kanisa Katoliki. Kipaimara ni mojawapo ya sakramenti saba ambazo zinafundishwa na Kanisa Katoliki. Hii ni sakramenti ya neema ambayo inaunganisha mwamini na Roho Mtakatifu, na kufungua milango ya kumpokea Roho Mtakatifu kwa nguvu zake kamili.

Kuna mafundisho mengi ya Kipaimara, lakini moja kuu ni kwamba ni sakramenti inayohusika na kumpokea Roho Mtakatifu. Katika Matendo ya Mitume 8:14-17, tunaona jinsi Petro na Yohane walivyokwenda Samaria kutoa kipaimara kwa waamini ambao tayari walikuwa wamebatizwa. Tendo hilo linaonyesha kwamba kipaimara ni sakramenti inayotolewa baada ya ubatizo, na kwamba kwa kupokea kipaimara, mwamini anapokea Roho Mtakatifu.

Kwa mujibu wa Catechism of the Catholic Church, kipaimara ni "sakramenti ya neema ambayo inatufanya kuwa imara katika imani, na kutupatia nguvu za kuwa mashahidi wa Kristo" (CCC 1285). Hii inaonyesha kwamba kipaimara ni sakramenti inayotufanya tuwe imara katika imani na kutupatia nguvu za kuwa mashahidi wa Kristo. Ni sakramenti inayotufanya tuwe na ujasiri na nguvu za kushuhudia imani yetu kwa wengine.

Katika kipaimara, tunapokea Roho Mtakatifu, ambaye anatufanya tuwe na nguvu za kushinda majaribu na kujaribiwa. Roho Mtakatifu anatupa nguvu za kujitolea kwa ajili ya wengine, na kutupatia uwezo wa kutenda kazi kwa ajili ya utukufu wa Mungu. Kwa njia hii, tunapata nguvu za kuishi kwa kadiri ya mapenzi ya Mungu, na kuishi kama wanafunzi wa Kristo.

Kwa hiyo, kipaimara ni sakramenti ya neema ambayo inafanya kazi ndani yetu kupitia Roho Mtakatifu. Ni sakramenti inayotufanya tuwe imara katika imani yetu, na kutupatia nguvu za kuwa mashahidi wa Kristo. Tunaalikwa tukumbuke kwamba tunapokea kipaimara kwa neema ya Mungu, na kwamba Roho Mtakatifu anatufanya tuwe watoto wa Mungu, wana wa Kanisa, na mashahidi wa Kristo. Naam, Kanisa Katoliki linatambua na kufundisha kipaimara kama sakramenti ya neema ya Roho Mtakatifu.

Updated at: 2024-07-16 11:49:01 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Kukusanya Hekima Kutoka kwa Masomo ya Misa ya Dominika: Jinsi ya Kufanya

Kumekuwa na desturi tangu zamani katika Kanisa Katoliki la kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika. Kutoka kwa Neno la Mungu lililowekwa mezani wakati wa Ibada ya Misa, tunaalikwa kusikiliza, kufikiri, na kujifunza kutoka kwa ujumbe ambao Mungu anatujulisha kupitia Maandiko. Tunaitwa kukusanya hekima kama zawadi kutoka kwa Mungu, na kuitumia katika maisha yetu ya kila siku.

Katika kitabu cha Yoshua 1:8, Biblia inatuhimiza kusoma Neno la Mungu na kulitafakari mchana na usiku ili tupate kufanikiwa katika kila tunalofanya. Kwa hiyo, kujifunza kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ni njia mojawapo ya kukua kiroho na kuishi maisha yenye kufanikiwa.

Kwa kufuata hatua hizi rahisi, tunaweza kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika:

Hatua ya kwanza ni kujiandaa kwa moyo wazi na tayari kumsikiliza Mungu anapozungumza kupitia Maandiko. Tunaweza kuomba Roho Mtakatifu atusaidie kuwa na ufahamu wa kiroho na ili tuweze kuelewa ujumbe wa Mungu kwa sisi.

Hatua ya pili ni kusikiliza kwa uangalifu masomo yote ya Misa ya Dominika. Kuanzia somo la kwanza hadi somo la Injili, kila sehemu ni muhimu katika kujenga ujumbe mmoja. Kwa hiyo, ni muhimu kuwa macho na sikio moja, na kukazia fikira kile kinachosemwa.

Hatua ya tatu ni kutafakari juu ya masomo hayo mara baada ya Misa. Tunaweza kutumia muda wa kimya kwa ajili ya kusoma maandiko tena na kujiuliza, "Mungu anataka kunieleza nini kupitia haya masomo?" Kukaa mahali tulivyo kimya, na kufanya mazoezi ya kuwa na hali ya utulivu na umakini kutatusaidia kuelewa ujumbe uliokusudiwa.

Hatua ya nne ni kuomba ili Mungu atusaidie kutumia hekima tunayokusanya katika maisha yetu ya kila siku. Tunaweza kumwomba Mungu atuongoze jinsi ya kuishi kulingana na ujumbe aliotujulisha. Tunaweza pia kuomba Mungu atusaidie kuwa vyombo vya neema na amani kwa wengine.

Kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ni njia moja ya kuishi kwa kudumu kwa mwongozo wa Neno la Mungu. Tunaweza kutumia hekima hiyo kufanya maamuzi sahihi, kuwa na mtazamo chanya, na kuishi maisha ya furaha na matumaini. Kwa kuifanya hivyo, tunakuwa vyombo vya uwepo wa Mungu katika dunia hii.

Kwa hiyo, tuchukue muda wa kukusanya hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika. Tuwe wazi kwa ujumbe wa Mungu na tumtie Mungu katika kila nyanja ya maisha yetu. Kwa njia hiyo, tutakuwa na uhakika wa kufanikiwa, kufurahi, na kuishi kwa furaha kama wafuasi wa Kristo.

Kwa kuhitimisha, tutumie hekima kutoka kwa masomo ya Misa ya Dominika ili kusaidia ubinadamu. Kwa kukusanya hekima hii, tutapokea baraka na neema ambazo Mungu ametuandalia. Kwa hiyo, tukubali ujumbe wa Mungu kwa furaha, na tumtegemee Mungu katika kila hatua ya safari yetu ya kiroho. Kama ilivyoandikwa katika Zaburi 119:105, "Neno lako ni taa ya miguu yangu na mwanga wa njia yangu." Tufuate mwanga huo, na tutakuwa na maisha yenye mafanikio na ya furaha.

Updated at: 2024-07-16 11:49:17 (8 months ago by DIN - Melkisedeck Leon Shine)

Karibu kwenye makala hii, ambapo tutajadili suala la utoaji mimba na jinsi Kanisa Katoliki linavyolipinga. Katika maandiko matakatifu, tunaambiwa kuwa kila uhai ni takatifu na kwamba hatuna haki ya kuutoa kwa namna yoyote ile. Hivyo, Kanisa Katoliki linahimiza kulinda na kuheshimu uhai wa watoto wachanga kwa kila njia.

Suala la utoaji mimba ni suala tata sana ambalo limegawanya jamii kwa muda mrefu sasa. Kwa upande wa Kanisa Katoliki, utoaji mimba ni dhambi kubwa, kwani kila mtoto aliyeumbwa na Mungu ana haki ya kuishi. Tunaambiwa katika Kitabu cha Zaburi 139:13-14 kuwa "wewe ndiwe uliyeniumba viungo vyangu, wewe umenifuma tumboni mwa mama yangu. Nitakusifu kwa kuwa nimeumbwa kwa jinsi ya ajabu ya kutisha; maana ya matendo yako ni ya ajabu, na nafsi yangu yajua sana."

Kwa hivyo, kila mtoto aliyeumbwa tumboni mwa mama yake ana thamani na haki ya kuishi, na hatuna haki ya kumnyima uhai wake. Hii ndiyo sababu Kanisa Katoliki linapinga utoaji mimba kwa nguvu zote.

Vile vile, Kanisa Katoliki linahimiza kulinda uhai wa watoto wachanga kwa kila njia. Kulingana na Katekisimu ya Kanisa Katoliki, kila mtoto aliyezaliwa ana haki ya kuwa na heshima na kulindwa, kwani kila mtoto ni zawadi kutoka kwa Mungu. Tunasoma katika Kitabu cha Isaya 44:24 kuwa "Bwana, Mkombozi wako, ndiye aliyekuumba tangu tumboni, asema hivi: Mimi ndiye Bwana, nifanyaye vitu vyote."

Kwa hiyo, kama Wakatoliki, tunapaswa kuheshimu na kulinda uhai wa watoto wachanga, kwani wanathaminiwa sana na Mungu. Tunapaswa kuwasaidia na kuwapa upendo wote wanahitaji ili kufikia ukuaji wao kamili.

Kwa kuhitimisha, Kanisa Katoliki linapinga utoaji mimba na kuhimiza kulinda na kuheshimu uhai wa watoto wachanga. Kwa kuzingatia maandiko matakatifu na kanuni za Kanisa, tunajifunza kwamba kila uhai ni takatifu na thamani yake ni kubwa. Kama Wakatoliki, tunapaswa kuwa mstari wa mbele katika kulinda uhai wa watoto wachanga na kuwasaidia katika safari yao ya maisha.